Ο χαραχτηρογράφος θαν ήναι βέβαια γέρος άνθρωπος οπού στη μακρυά ζωή του είδε, έπαθε, κ’ έμαθε πολλά.
«Πολλών δ’ ανθρώπων ίδεν άστεα, και νόον έγνω»
Στο ύστερο δίνει μία μελαγχολική ματιά οπίσω του, θεωρεί το μεγάλο του παρελθόν, το αναθεωρεί, το σπουδάζει, μαζώνει τες εντύπωσές του, την πείρα του την αποχτημένη στη συγκοινωνία των ανθρώπων, και γράφει τον άνθρωπον οποίον τον είδε στες διάφορες ψυχικές του κατάστασες, στες διάφορες ιδιοσυγκρασίες του, στες διάφορες κοινωνικές του θέσες.
Δεν αντιγράφει ολοκλήρως τον χαραχτήρα τού κάθε δεδομένου ανθρώπου· επειδή τότε ήθελ’ είναι εικόνα μάλλον, παρά αφηρημένος χαραχτήρας· αλλά από πολλούς έχοντας τον ίδιον χαραχτήρα, και εξωτερικεύοντας αυτόν διαφοροτρόπως, παίρνει κάτι από τον ένα, κάτι από τον άλλον, και κάμνει ένα όλον, οπού βέβαια δεν θα δείχνη κανέναν από αυτούς ιδιαιτέρως· αλλά καθένας από αυτούς ’βρίσκει μέσα το εδικό του.
Δεν είναι δε κάθε γέρος άνθρωπος οπού ’μπορεί να κάμη τούτο, ως και όταν ανεμίχθη πολύ με τους ανθρώπους, και έπαθε, και έμαθε πολλά.
Ο χαραχτηρογράφος έχει και μίαν ειδικότητα και ’ροπήν εις τούτο το έργον· επειδή εντυπονόμενος βαθέως από τες αρετές και τα ελαττώματα των συγχρόνων του, σπρώχνεται και από διακαή ώθησην να εκθέτη ’σαν ένα ξεφαύλισμα τα κακά, και να δείχνη τύπον μιμήσεως τα καλά. Έχει κάποιαν αρμοδιότητα εις το να εισδύη εις την ψυχήν τών γνωρήμων του, και να ’ξετάζη το εσωτερικόν τους. Έχει κρίσην ώστε να εκλέγη και να συνάζη την πρέπουσαν ύλην, κάποιαν φαντασίαν δια να συναρμολογή τα διάφορα, και κάποιαν καλιτεχνικήν αφήν δια να σχηματίζη ένα όλον ευπρόσδεχτον.
Έτσι, αφού στην διάρκειαν της όλης ζωής του έκαμε θέμα των σπουδών του τον άνθρωπον, ημπορεί να ’ξαναδώση τους ανθρώπινους χαραχτήρες οπού είδε, οποίους τους είδε.
Ο χαραχτηρογράφος, εις το πέρασμά του στον Κόσμο, γράφει, και αφίνει γραφισμένον και παραστημένον τον ηθικόν άνθρωπον οποίον τον εύρηκε· σπουδήν και δίδαγμα στες ενεστώσες και μέλλουσες γενεές· εις τες οποίες όλες ημπορεί να ’πη,
ΙΔΟΥ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Ανδρέας Λασκαράτος
«Ιδού ο άνθρωπος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου